Rozpoczynając spacer od kamienic secesyjnych przy ulicy Warszawskiej, warto zwrócić uwagę na fasadę kamienicy pod numerem 51, która ornamentyką nawiązuje do stylu secesyjnego. Znajduje się tu filia Warmińsko- Mazurskiej Biblioteki Pedagogicznej. Kamienica powstała pod koniec XIX wieku. Styl secesyjny miał stanowić próbę nowego stylu nie nawiązującego do historii, ale wyłącznie do natchnień twórcy, architekta. Secesja cechowała się formą abstrakcyjną o bardzo bogatej ornamentyce. Architektura budynków nawiązywała do romantyzmem, elementami neoromańskimi i neogotyckimi. Wśród tak bogatej ornamentyki secesyjnej przeważały motywy roślinne, maski, postacie, formy przypominające draperie. Elewacje budynków posiadają miękką, płynnie przechodzącą w inne elementy powierzchnię.

 

Ornament gruby okuciowy połączony z liśćmi i kwiatem akantu na fasadzie budynku przy ulicy Warszawskiej 51

 

Budynek obecnej biblioteki pedagogicznej posiada miękko opracowane łuki okienne, modyliony, ornamenty roślinne. W oknach balkonowych występuje ornament kwiatowy z kartuszem po środku. Na rogach budynku znajdują się kolumny proste i krótkie z entazis. W połaciach dachu znajdują się niewielkie, aczkolwiek przykuwające uwagę lukarny przykryte
hełmami ze sterczyną.
    Warto wejść w ulicę Chopina, by zobaczyć kamienicę secesyjną znajdującą się  przy ulicy Roosevelta 20. Kamienica wybudowana została w 1918 roku. Budynek został zbudowany na planie litery L, jest to kamienica narożna mieszcząca się dokładnie przy skrzyżowaniu ulicy Chopina i Roosevelta. Budynek posiada żeliwny balkon ażurowy, ozdobiony na narożach liśćmi akantu. Tego typu balkony występują u większości mrągowskich kamienic, są one bardzo charakterystyczne dla okresu XIX i XX wieku. Ciekawym rozwiązaniem architektonicznym rogu kamienicy jest wykusz zakończony lukarną. Elementem oddającym secesyjny wygląd kamienicy są fragmentaryczne opaski okienne. Kamienicę zarówno na ulicy Chopina, jak i Roosevelta wieńczą dwie rozbudowane opaski okienne. Lukarny, nadają wznioślejszego wyrazu budowli.

Kamienica przy ulicy Roosevelta 20 

 

Kolejnymi secesyjnymi kamienicami przy ulicy Warszawskiej są kamienice pod numerem 8 i 10.

 

Kamienica na ulicy Warszawskiej nr 8 Kamienica na ulicy Warszawskiej nr 10

 

Kamienica nad numerem 8 wybudowana w 1920 roku, posiada charakterystyczne dla secesji szerokie okna i balkony. W górnej części budynku na najwyżej położonym balkonie występuje ornament płaski, historyzujący, który przypomina zamkowe blanki. Nad frontowymi drzwiami znajdują się dwa płaskie modyliony z reliefem niedźwiedzia, który sięga wysoko po miód pszczeli, znajdujący się w ulu na drzewie po drugiej stronie drzwi. Jest to z pewnością nawiązanie do dawniej najpopularniejszego mazurskiego trunku, czyli Bärenfangu (Niedźwiedziówki), który był tam często serwowany. Znajdowała się tu bowiem znana restauracja „Hohenzollern”. Co ciekawe duże okna wystawowe są oryginalne!Kamienica posiada również ciekawe zwieńczenie, przykryte dachem w kształcie trójkątnego wybrzuszonego hełmu.
    Kamienica znajdująca się po lewej stronie, pod numerem 10 zawiera na całej frontowej części ryzalit pionowy, okna zwieńczone łukiem eliptycznym. Najbardziej przykuwającym i zarazem charakterystycznym elementem budynku jest balkon w formie podkowy z ryzalitem, znajdujący się w części zwieńczenia. Przypomina on kształtem podkowę. Budynek został zbudowany jako filia banku, być może podkowa miała przynosić szczęści? Podążając dalej w kierunku secesyjnych kamienic należy się udać na ulice Plac Kajki 6 i  Dolny Zaułek 1.


Kamienica przy ulicy plac Kajki 6

 

Na fasadzie budynku nr 6 przy ulicy Plac Kajki występują typowe secesyjne opaski okienne, które opracowane są płynnie i miękko. Pomiędzy otworami okiennymi występują wypukłe płyciny. Kolejnym ciekawym elementem, często pojawiającym się w kamienicach jest ceglany mur w wątku kowadełkowym. Narożna wieża przykryta łuskowym hełmem ze sterczyną dodaje fasadzie kamienicy innego, indywidualnego wyglądu.

Opaski okienne, kamienica przy ulicy Plac Kajki 6

 

Kamienica na sąsiedniej ulicy Dolny Zaułek posiada prostszą budowę fasady, zawiera natomiast w płyciznach pod eliptycznymi łukami ornament kwiatowy.

 

 Kamienica Dolny Zaułek 1, ornament kwiatowy z kartuszem w środku
 Kamienica Dolny Zaułek 1
Ornament kwiatowy z kartuszem w płycinie, Dolny Zaułek 1

   

Kamienica przy ulicy Ratuszowej pod numerem 14 zbudowana została w 1904 roku. Nawiązuje do stylu secesyjnego jak większość mrągowskich kamienic, szerokimi okiennymi opaskami. Także ornamentem geometrycznym jak i wieżą z ośmiokątnym hełmem. Fasada na przemian otynkowana i pokryta czerwona cegłą może w pierwszym odbiorze sugerować że jest to budynek neogotycki. Wieżyczka zwana jest Wieżyczką Rabina.

 

Kamienica przy ulicy Ratuszowej 14

 

Na następnej ulicy Królewieckiej znajdują się dwie kamienice z elementami secesyjnymi  pod numerem 23 i 25.

 

Kamienice przy ulicy Królewieckiej nr 23 i 25

 

Elementami wskazującymi na styl secesyjny są balkony z rozszerzonymi łukami eliptycznymi, obok znajdujące się geometryzujące wypukłe balkony w kształcie połowy ośmiokąta foremnego, a także zwieńczenie tympanonem, w którym znajduje się z łukowato zakończone okno. Kamienica pod numerem 25, sąsiednia zawiera dwa żeliwne balkony ażurowe z narożami w postaci liści akantu i kwiatami zdobiącymi kratkę. W części przyziemia występują łuki w kształcie tzw. oślego grzbietu. Łuki okrągłe wieńczą okna w części pierwszego i drugiego piętra. Ornament kwiatowy występuje jako zdobienie drzwi frontowych.