SPIS TREŚCI 

Informacje ogólne
Położenie
Informacje szczegółowe
Historia
Kontakt
Atrakcje w pobliżu
Noclegi w pobliżu

 

ARTYKUŁ ZABYTKOWE CENTRUM MRĄGOWA

⇒ Informacje ogólne

Na Mazurach wszędzie dobrze, ale w Mrągowie najlepiej! To miasteczko oferujące w sezonie gwar i szaloną zabawę, a następnie – spokój i odpoczynek. Zainteresowany? To posłuchaj jeszcze… Sezon upływa w Mrągowie pod znakiem międzynarodowego Pikniku Country, refleksyjnego Festiwalu Kultury Kresowej i rozbawionej Mazurskiej Nocy Kabaretowej. Jeśli Mrągowo nie oczaruje Cię od pierwszego wejrzenia (bo od drugiego gwarantowane!), to oczarują Cię piękne Cyganki podczas Wieczoru Cygańskiego. A jakie jadło w Mrągowie… Te regionalne serwuje każda restauracja, a co jeszcze? Koncertów, widowisk, wernisaży, imprez sportowych jest w sezonie bez liku. Nie każdy jednak lubi takie tempo i taki gwar. A dla tych co nie lubią, posezonowe i nadal atrakcyjne Mrągowo proponuje relaksujące wędkowanie, żeglowanie już bez większej konkurencji, odprężające grzybobranie, upiększające SPA. Przybywaj do Mrągowa o każdej porze roku! 

⇒ Położenie

roku 1348  w miejscu, gdzie obecnie leży Mrągowo, Krzyżacy założyli strażnicę zabezpieczająca siedzibę Zakonu Krzyżackiego, znajdującą się w odległym o 5 km Szestnie.

Obniżenie między dwoma pagórkami, przecięte szerokim rowem łączącym jezioro Czos i jezioro Magistrackie idealnie nadawało się do tego typu budowy. Jadąc polną drogą w kierunku Szestna, trudno byłoby ominąć tę strażnicę, gdyż nie pozwalały na to okoliczne mokradła i trzęsawiska. Po wybudowaniu strażnicy nieopodal, szukając bezpieczeństwa, zaczęli osiedlać się mieszkańcy.

⇒ Informacje szczegółowe

Nazwa miasta

Istnieje pare hipotez odnośnie pochodzenia pierwotnej nazwy miasta –  Sensburg. Od niemieckich słów „Sense”, czyli kosa oraz „Burg”, czyli zamek, dawniej oznaczające miejscowość, miasto. Hipoteza ta nawiązuje do legendy powstania herbu miejskiego. Kolejna wyjaśnia, że miejscowość, czyli „Burg” leżała wśród jezior, czyli „Seen”. Pierwotna nazwa mogła brzmieć „Segensburg”, czyli Miasto Błogosławione. Obecna nazwa  Mrągowo  została nadana w roku 1946 roku, by uczcić pamięć Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza.

Przywilej lokacyjny przewidywał planową zabudowę miasta. Możliwości rozwoju przestrzennego ograniczało usytuowanie geograficzne miasta, które z konieczności przybrało kształt wydłużonego prostokąta. Główną arterią komunikacyjną była nadal droga prowadząca z południa na północ. Przebiegała ona na liczącym 240 m odcinku między bramami miejskimi. Nazwy związane były z kierunkami wylotowymi z miasta. Dostępu do miasta od południa broniła  Brama Szczycieńska, od północy  Kętrzyńska. Wydaje się, że od zachodu miasto zabezpieczone było również bramą, zwaną  Biskupiecką. Twierdzenie to jest prawdopodobne, ponieważ Mrągowo nie miało murów obronnych, a jedynym umocnieniem był głęboki rów napełniony wodą oraz wał ziemny. Naturalne warunki obronne wynikające z położenia geograficznego miasta nie zmuszały jego mieszkańców do budowy innych umocnień. Mrągowo kiedyś, może z wyjątkiem strony północnej było otoczone wodą. Poza jeziorem Czos i dwóch jezior Magistrackich, były jeszcze  kanały: jeden łączył jezioro Małe Magistrackie (obecnie Magistrackie) z jez. Czos, drugi łączył dwa jez. Magistrackie. Do końca XIX wieku istniało jeszcze jezioro Duże Magistrackie, które otaczało miasto od strony zachodniej. Obecnie w miejscu osuszonego jeziora znajduje się targowisko miejskie oraz teren podmokły, nisko położony, który przecina ul. Mrongowiusza i Okulickiego, gdy dochodzi do skrzyżowania dróg na Kętrzyn i Giżycko. Poza centrum miasta znajdował się  cmentarz i szpital. Przy obecnych ulicach: Warszawskiej, Królewieckiej znajdowały się prawie wyłącznie stodoły.

W  centrum miasta znajdował się  mały kwadratowy rynek z ratuszem pośrodku. Niewielkie rozmiary rynku (8x8 prętów,tj. 34,5 x 34,5 m) były uzależnione od topografii terenu. Wokół rynku wytyczono parcele pod zabudowę domów z podcieniami. Z narożników rynku biegły ulice wylotowe, które krzyżując się z przecznicami tworzyły szachownicowy układ ulic.

pobliżu rynku był  kościół parafialny  istniejący już od 1409, prawdopodobnie drewniany na fundamentach z kamienia. Mieszkańcy miasta zajmowali się uprawą roli, hodowlą koni, bydła, trzody chlewnej i owiec oraz rybołówstwem. Rzemiosło nie odgrywało jeszcze większej roli.

Dnia 20 lutego 1444 roku Konrad von Ehrlichschausen w Szestnie na prośbę mieszkańców odnowił pierwotny przywilej lokacyjny miasta Mrągowa, od którego przyjęła się data nadania praw miejskich. W chwili odnowienia przywileju lokacyjnego Mrągowo było małym mazurskim miasteczkiem. Zamieszkiwało w nim nie więcej niż 100 osób.

Mrągowo podobnie jak wiele innych miast pruskich przeżywało wzloty i upadki. Palone było przez Litwinów, trawione przez liczne pożary, dziesiątkowane przez epidemię i inne kataklizmy.

Latem 1527 roku książę Albrecht Hohenzollern uciekając przed epidemią „angielskiego potu” do dworku myśliwskiego w Krutyni przebywał w Mrągowie. Widząc nieusunięte szkody związane z pożarem w roku 1520, kiedy to 21 lipca jeźdźcy polscy zdobyli i doszczętnie spalili miasto (wojna polsko krzyżacka 1520 - 1521), przyznał 17 września 1527 roku prawo odbywania w każdą sobotę cotygodniowych „targów pod rozwiniętą chorągwią”. Zgodnie z tym prawem, do określonej godziny mogli na rynku kupować tylko mieszkańcy miasta. Po wyznaczonym czasie, kiedy to zdejmowano chorągiew, mogli kupować także inni, nie zamieszkali w mieście. Handlować można było tylko na rynku i w określone dni.

Już wcześniej, bo w roku 1513 Albrecht Hohenzollern jeszcze jako Wielki Mistrz Krzyżacki przychylił się prośbie mrągowskich mieszczan i przełożył datę jarmarku św. Marcina z 11 listopada na bardziej dogodny termin 6 grudnia. Odtąd jarmark ten nazywano  jarmarkiem św. Mikołaja. Odbywał się oczywiście na Rynku.

Domostwa stłoczone były na małej powierzchni. W mieście  były cztery studnie  oraz  browar miejski. Wiadomo, że wodę do produkcji piwa czerpano z jednej ze studni rynkowej. Musiał on być, więc w pobliżu. Być może browar miejski mieścił się w miejscu obecnego banku, gdyż często w średniowieczu budowano go przy Ratuszu i urządzano w nim karczmę. A późniejsza restauracja w tym miejscu byłaby kontynuacją tradycji. Uprzywilejowane stanowisko w mieście zajmowały te rodziny, które przejęły od innych prawo do warzenia piwa w browarze miejskim, uzyskując na to monopol. Z czasem członkowie tych rodzin zaczęli pobierać opłaty za warzenie piwa.

Miasto jest bezbronne i leży w niedobrym miejscu do mieszkania, bo z jednej strony błotniste. Okoliczne pola uprawne są pagórkowate, kamieniste i piaszczyste. Domy są małe, parterowe, dach słomiany, a kominy uszczelniane gliną”.

Jest to obraz miasta z XVII wieku.

 

Pożar z roku 1698

 

Dnia 24 czerwca 1698 roku miasto prawie doszczętnie spłonęło (ok. 130 budynków), razem z ówczesną siedzibą rady miasta na Rynku. Prawdopodobnie wtedy spłonęły wszystkie akta miejskie, gdyż tylko tym można tłumaczyć brak archiwaliów z XVI i XVII wieku.  

Przy odbudowie postanowiono poszerzyć i wyprostować ulice. Ustalono, że domy będą równej wysokości ze szczytami jednolitego kształtu, budowane na kamiennym fundamencie, pokryte dachówką, kominy i piece masywne, a drewniane ściany wylepione gliną. W domach rzemieślniczych, w których musiało być palenisko, należało układać kamienną posadzkę, w izbie warsztatowej, ściany wylepić gliną, a w pomieszczeniach mieszkalnych i na strychu posadzkę ułożyć z jastrychu. Dla pełnego zabezpieczenia przeciwpożarowego zorganizowano miejską straż pożarną. Ratusza niestety nie odbudowano, dlatego też miasto przez ponad 120 lat nie miało reprezentacyjnej siedziby burmistrza. Posiedzenia rady odbywały się w wynajętej „izbie sesyjnej”. Urzędnicy miejscy pracowali przy Rynku w skromnym budynku z małą wieżyczką z zegarem. W roku 1780 budynek ze względów bezpieczeństwa musiano rozebrać. Zegar trafił na wieżę kościelną.  

 

Armia Napoleona na mrągowskim Rynku

 

18  czerwca 1812 roku na dwudniowy odpoczynek zatrzymał się w Mrągowie wicekról Włoch Eugeniusz Beauharnais, adoptowany syn Napoleona, z oddziałami włoskimi w liczbie 7000 ludzi. Wojsko to brało udział w kampanii Napoleona przeciwko Rosji. Z wicekrólem przybył bawarski artysta scen bitewnych  Albrecht Adam. Pobyt w Mrągowie uwiecznił na miedziorycie, którego reprodukcja do roku 1945 wisiała w miejskim ratuszu. Na obrazie widać Mrągowo przed pożarem. W centrum Rynku jest wartownia miejska – obecna  Strażnica Bośniacka.

 

 

 Wielki pożar w nocy 23 na 24 marca 1822 roku

 

Wielkie pożary nawiedzały Mrągowo w latach 1520, 1568, 1656 (najazd tatarski), 1698 i ostatni z roku 1822, który miał największy wpływ na obecny obraz Centrum Mrągowa. W czasie tego pożaru spaliły się: 44 budynki mieszkalne, 27 obór, 3 spichlerze, 4 budynki gospodarcze oraz 68 stodół. Nie spłonął  kościół  (obecny ewangelicki),  budynek parafialny,  szkoła (budynek był na obecnym placu Jana Pawła II),  Strażnica Bośniacka.

Warto zwrócić uwagę, że zachował się budynek sędziego Sterna, czyli obecna  „Apteka pod Orłem”,  budynek kasy miejskiej i karczmy, czyli obecna siedziba Banku PKO S.A. Odbudowując miasto zakazano odbudowywać budynki, które spłonęły w południowej części rynku. Dzięki temu Mrągowo uzyskało, jak większość wschodniopruskich miast, duży miejski rynek. Zdecydowano, że nowe budynki w centrum miasta powinny być masywne, kryte dachówką ceramiczną. Później jednak, ze względu na niewielką wytrzymałość podłoża zezwolono także na budowę – przy bocznych ulicach – domów o konstrukcji drewnianej. Dachy domów winny mieć spady od ulic i podwórza. Zgodnie z planem odbudowy wszystkie stodoły musiały zostać przeniesione poza miasto. Po pożarze zostały wytyczone nowe drogi, bo miasto zaczęło się rozrastać. Wtedy wytyczono ul. Filozofów (Philosophenweg), przy której miały stać stodoły. Jest to obecna  ul. Mrongowiusza. Po pożarze zdecydowano przenieść budynki stanowiące zagrożenie pożarowe, poza centrum miasta. Miasto wykupiło tereny nad jez. Czos, poza Bramą Szczycieńską, które wydzierżawiono rzemieślnikom. Kuźnie i piece ze względu na bezpieczeństwo można było stawiać wyłącznie w tym miejscu, poza miastem. W tym celu wytyczono nową  ul. Ogrodową (Garten strasse), obecną  ul. Roosevelta.  

 

Ratusz

 

Na powiększonym rynku postanowiono zbudować ratusz. Kamień węgielny wmurowano uroczyście 3 sierpnia 1822 roku, w dniu urodzin króla pruskiego. Budowę zakończono dokładnie trzy lata później, 3 sierpnia 1824 roku. Budowę sfinansowano z różnych źródeł, zarówno prywatnych jak i państwowych. Ponieważ zebrana suma była niewystarczająca, przewodniczący sądy Stern wystarał się o dodatkowe 2000 talarów z kasy Sądu Krajowego w Wystruci. W zamian za to w przyszłym ratuszu miał się mieścić  urząd sądowy i sąd miejski. Miasto uzyskało reprezentacyjny budynek, w którym m. in. odbywały się uroczyste bale i imprezy. Pod koniec lat 50-tych XIX wieku przebudowywano młyn w Młynowie nad rzeką Dajną łączącą jez. Czos z jez. Czarnym. Prace spowodowały obniżenie się poziomu wody w jez. Czos, a tym samym wód gruntowych w mieście. Spowodowało to pękanie ścian Ratusza. Musiano przedsięwziąć kroki zaradcze, które widać do dzisiaj. Ratowano budynek przed ruiną zakładając klamry. Ponieważ w ratuszu znajdował się sąd, którego potrzeby pomieszczeniowe ciągle rosły, magistrat miejski miał coraz mniej miejsca w Ratuszy. Z czasem mieszkańcy ironicznie zaczęli opowiadać: „Kiedyś miasto nie miało Ratusza, teraz mamy Ratusz bez magistratu!”. Z wieżyczki ratuszowej codziennie o 12.00 oraz 18.00 rozlega się hymn Mrągowa.

Biura sądowe i sala rozpraw mieściły się w ratuszu do czasu wybudowania gmachu sądu w roku 1898 przy ulicy Królewieckiej. Obecnie ratusz jest siedzibą  Urzędu Stanu Cywilnego. Na parterze jest siedziba  Muzeum Ziemi Mrągowskiej, które każdy turysta powinien zwiedzić. Interesujące eksponaty pochodzą z wykopalisk archeologicznych m.in. w Wyszemborku. W muzeum znajduje się dział dokumentów z przeszłości miasta i ziemi mrągowskiej oraz wystawy sezonowe.

Wielki Rynek, obecny plac Kajki, wybrukowano w roku 1856. Do pierwszej poł. XIX wieku przy Rynku mieszkali rzemieślnicy, którzy mieli swoje sklepy i kramy. Z czasem ze względów ekonomicznych zaczęli opuszczać centrum miasta, przenosząc się na ulicę Ogrodową (Garten Strasse, czyli obecną Roosevelta). Z czasem ta ulica stała się ważną ulicą handlową ze spichlerzami, magazynami, sklepami rzemieślniczymi jak: szewców, stolarzy, a nawet młynarza i mleczarni.  

 

 

Tuż obok Ratusza jest niewielki budynek o budowie szachulcowej. Jest to tzw.  Strażnicą Bośniacka (wartownia). W 1790 roku była to wartownia 9 pułku Bośniaków, stąd obecna nazwa. Wcześniej była to strażnica miejska. Do 1858 roku mieszkańców miasta obowiązywała służba w tak zwanej straży mieszczańskiej, której zadaniem była troska o porządek i spokój w mieście. Na czele straży stał kapitan. Wszyscy obywatele miasta musieli po kolei pełnić straż. Wielu jednak wykupywało się od tego obowiązku opłacając figurantów. Do roku 1858 codziennie 3 obywateli i kapitan straży miejskiej odbywali patrole dzienne i nocne. W 1859 roku zatrudniono do pilnowania porządku publicznego policjanta. W tym jednym z najstarszych budynków miasta, które należy do Muzeum mieści się obecnie  Izba Pamięci, poświęcona pisarzowi niemieckiemu Ernestowi Wiechertowi.

Przy Strażnicy Bośniackiej mieściła się  kasa miejska oraz karczma. Dokładna data budowy jest nieznana. Być może w tym miejscu w średniowieczu mieścił się browar miejski. Pierwsza wzmianka o restauracji w tym miejscu pochodzi z roku 1848. Była to największa i najstarsza restauracja w mieście. Pierwszym znanym właścicielem był niejaki Schweighof, późniejszym był Skrodzki. Ze względu na usytuowanie przy rynku miejskim, restauracja stała się miejscem przypieczętowania sprzedaży. Po I wojnie światowej założono w tym budynku bank miejski (Stadtsparkasse). A jego filia mieściła się także w Mikołajkach. Obecnie jest to budynek Banku PKO S.A.

Z lewej strony placu jest duży budynek mieszkalny zbudowany na fundamentach dawnego luksusowego  hotelu „Masovia”, spalonego w 1945 roku. Przy tym budynku, na obecnej ulicy Kajki był kiedyś postój wozu pocztowego. Stajnia dla koni znajdowała się na ulicy Langgasse (obecnej ul. 8 Maja). Stajnia mieściła się tam jeszcze z czasów, kiedy poczta była w budynku  hotelu „Deutsches Haus”, czyli naprzeciwko banku PKO S.A., obok  „Apteki pod Orłem”. W tamtych czasach wóz pocztowy nie rozwoził tylko poczty, ale także pasażerów. Poza tym woźnica przywoził najświeższe wiadomości ze świata. Wóz pocztowy jeździł do Mikołajek do roku 1911. Wtedy to oddano do użytku linię kolejową do Mikołajek. Odtąd do tego miasta podróż zajmowało 30 min., a nie jak wcześniej wozem 3 godz.  

 

Rewolucja w Mrągowie?

 

W  roku 1919 w nocy 29 marca Wielki Rynek był świadkiem przewrotu. W ostatnim etapie I wojny światowej wybuchła rewolucja w Niemczech. Również w Mrągowie doszło do utworzenia Rady Żołnierskiej. Na jej czele stanęli: Döbbecke i Kredtke. Starosta von Schwerin oraz burmistrz mrągowski Hermann Jaenike musieli ustąpić z zajmowanych stanowisk. Za ład i bezpieczeństwo w mieście odpowiadać miała powołana w tym celu miejscowa kompania bezpieczeństwa, której mężem zaufania został niejaki Kochanowski. Komunistycznej Radzie Żołnierskiej nie podporządkował się miejscowy Batalion Piechoty. Uprzedzając ewentualny atak, Kochanowski wraz z kompanią bezpieczeństwa uderzył w nocy 29 na 30 marca 1919 roku na hotele w centrum miasta: „Masovia” i „Deutches Haus”, w których przebywali oficerowie stacjonującego w Mrągowie wojska. Rewolucjonistom udało się schwytać dwóch oficerów. Szybko jednak regularni żołnierze armii niemieckiej ich odbili. Kochanowskiemu udało się uciec. Schwytanych uczestników parę dni później sąd skazał na wysokie kary więzienia.  

 

Jezioro Magistrackie

 

Łowienie ryb w małych jeziorach przysługiwało kiedyś wyłącznie członkom magistratu miejskiego. W roku 1808 rada miejska zniosła to prawo. Wprowadzono możliwość kupowania czasowego pozwolenia. Dziś o dawnym przywileju magistratu miejskiego przypomina tylko nazwa jeziorka w Centrum Miasta. Już przed II wojną światową urządzono tu promenadę, która stała się jednym z ulubionych miejsc spacerowych mieszkańców. Obecnie, jak kiedyś, jest to teren rekreacyjny. Na wysepce można zauważyć dwa domki dla łabędzi: Jaś i Małgosia. W oddali widoczny jest modernistyczny budynek Zespołu Szkół nr 2 im. Władysława Jagiełły.

Długi powojenny budynek mieszkalny naprzeciwko banku PKO S.A. został zbudowany na fundamentach hotelu „Dom Niemiecki”.

Obok znajduje się kamienica  „Apteki pod Orłem”. Jest to jeden z najstarszych budynków miasta. Pierwszym znanym właścicielem był sędzia Stern, wielce zasłużony dla miasta obywatel. Ponieważ był on lokalnym komendantem oddziału obrony krajowej w czasie walk prusko-francuskich z roku 1813 w holu jego kamienicy w roku 1816 dnia 4 lipca powieszono dwie tablice z imionami poległych. Obecnie ich nie ma. Od roku 1819 w budynku mieści się pierwsza i najstarsza apteka w Mrągowie - „Apteka pod Orłem”. Jej założycielem był niejaki Grappe. Po jego śmierci w roku 1821 aptekę przejął Chrystian Aschmann.

drugiej połowie XIX wieku liczba katolików w mieście szybko rosła. Początkowo, od 1858 roku nabożeństwa katolickie w Mrągowie odbywały się raz w miesiącu. Do tego celu przygotowano duże pomieszczenie nad apteką. Od 1861 roku katolicy mieli swój kościół przy ul. Królewieckiej pw. Św. Wojciecha.

Przy Ratuszu, w budyneczku przyległym do Ratusza przy Małym Rynku był  areszt i więzienie miejskie. Nic dziwnego, bo w Ratuszu mieścił się także sąd. Więzienie funkcjonowało tam także w latach 1945-46, obecnie znajduje się tu pizzeria „La Stalla”. Mały Rynek był miejscem, na którym znajdowała się najstarsza w mieście studnia publiczna. Zasypano ją po wybudowaniu sieci wodociągowej.

W  narożnym budynku przy Małym Rynku po I wojnie światowej założono  bank powiatowy  (Kreissparkasse).  

 

 

 

Kościół ewangelicki

 

Wiadomo, że najstarszy budynek kościoła powstał w 1409 r. (inne źródła mówią o 1442 r.). Obecny kształt architektoniczny nadany został kościołowi w 1734 r. z późniejszą absydą. Wieża zachodnia zdecydowanie starsza, być może XVI-wieczna. Tak czy inaczej, powstała w XVIII w. budowla murowana, w miejscu drewnianej, która prawdopodobnie uległa zniszczeniu podczas jednego z wielu pożarów, niszczących kilkakrotnie Mrągowo. Zbudowany został w  1734 roku. Przetrwał wielki pożar z roku 1822. Jest obok Domu Bośniaków jednym z najstarszych budynków miasta. Zbudowany z kamieni polnych, wielkości 34 x 14 m, z tego wieża kościelna 7x7 m, składając się z 4 pięter. Przed 1945 r. na wieży widoczna była chorągiew z herbem miasta i datą 1705, a więc była starsza niż budynek. Kościół ewangelicki w Mrągowie jest typowym przykładem budownictwa sakralnego dawnych Prus Wschodnich. Podstawowym jego wyróżnikiem jest ścisła harmonia z otaczającym krajobrazem. Do 1786 r. kościół i jego bezpośrednie otoczenie były miejscami pochówku zmarłych gminy miejskiej i wiejskiej Mrągowa. W tymże roku władze wydały zakaz grzebania zmarłych wokół kościoła, m.in. ze względów sanitarnych. Cmentarz przykościelny znajdował się przy południowym wejściu, w miejscu gdzie obecnie rośnie  "dąb pokoju"  zasadzony w roku 1871 dla uczczenia poległych w wojnie Prusko - Francuskiej. Założony został nowy cmentarz komunalny (koło wieży Bismarcka w Parku Sikorskiego). Teren nowego cmentarza musiano już w roku 1820 powiększyć. Dziś na terenie kościoła widzimy tylko jedną płytę nagrobkową pamiętającą czasy sprzed 1786 roku. Kształt architektoniczny kościoła był parokrotnie modyfikowany. W 1885 roku powiększono kościół o chór w stylu romańskim. W 1920 r. dla upamiętnienia wygranego przez Niemców plebiscytu w Prusach Wschodnich posadzono tzw. "Dąb plebiscytowy". W 1945 roku wkraczające oddziały Armii Czerwonej spaliły kościół. Jego odbudowa zaczęła się w 1952 r. Pierwsze nabożeństwo po wojnie odprawiano w odbudowanym kościele 8 października 1961 r. Przy wieży kościelnej, od strony plebani rośnie piękny  Cis  - drzewo rzadko występujące w Polsce, objęte ochrona gatunkową.

 

Naprzeciwko Ratusza stały przed wojną dwa rzędy przyległych do siebie kamieniczek, w których na parterach mieściły się sklepy i restauracje, a za nimi, nieopodal jeziora były składy opałowe i budynki gospodarcze, a nawet budynek najstarszej szkoły w mieście. Jedną z wielkich atrakcji tego miejsca był tzw.  Dom Bociani. Na szczycie tej kamienicy było zamieszkałe gniazdo bociana. Te budynki zostały spalone w 1945 roku.

W  styczniu 1945 roku w Mrągowie w gruzach legło 86 budynków, co stanowiło ponad piątą część zabudowy. Zniszczeniu uległo zwłaszcza zabytkowe centrum miasta, gdzie obecnie mamy znacznie więcej powojennych budynków niż w innych częściach miasta.  Nie istnieją już  hotele "Deutsches Haus" ani "Masovia", naprzeciw Ratusza na obecnym placu Jana Pawła  II były kiedyś trzy rzędy kamienic ze znanym "Domem Bocianim", niedaleko stoi nowy budynek przy placu Kajki, a od stronu ul. Mały Rynek powojenny budynek z obecną Restauracją Staropolską. W śródmieściu zalegały gruzy wypalonych budynków. Do ich usunięcia i wywozu ludność przystąpiła spontanicznie w roku 1948. Przy wywozie pomagał tabor Zakładu Oczyszczania Miasta. Sprzedaż cegły ze zburzonych domów stanowiła w tym czasie jedno z głównych źródeł dochodów miasta. Najbardziej zniszczona była część nad brzegiem jez. Czos a Ratuszem. Urządzono tu plac otwierający szeroką perspektywę na jezioro i przyległe tereny. Jest to obecny  plac Jana Pawła II. Rzeźba stanęła w roku 2002. Obecnie w tym miejscu stoją dwa niezwykłe  dęby piramidalne. W roku 2003 zostały uznane za pomniki przyrody. W latach 1960-1963 uporządkowano i zabudowano centrum miasta, zachowując gabaryt wysokości. Partery wielu budynków przeznaczono na lokale usługowe i handlowe.

Kiedy w Mrągowie powstało pierwsze kino?

Ile zabytkowych cmentarzy znajduje się w Mrągowie?

 

⇒ Historia

Założenie miasta

 Nie zachował się dokument lokacyjny miasta, co nie pozwala określić dokładnej daty założenia. Na jednej z pieczęci miasta figuruje rok 1348. Obecnie uznaje się jednak, że jest to raczej data zbudowania wieży strażniczej mającej ostrzegać pobliskie Szestno. Dopiero z czasem w okolicy strażnicy powstała osada.

Wiadomo zaś, że w latach  1404-1407  komtur bałgijski Jan von Sayn, lokował miasto na prawie chełmińskim, a wielki mistrz krzyżacki Konrad von Jungingen nadał tej miejscowości prawa miejskie.

 

⇒ Kontakt

Referat Promocji i Rozwoju
Urząd Miejski w Mrągowie
tel. 721 620 555

⇒ Atrakcje w pobliżu

Mrągowo

Szlaki piesze

Szlaki rowerowe

⇒ Noclegi w pobliżu

Mrągowo

Kosewo

Młynowo

Piecki

Marcinkowo