Informacja Turystyczna w Mrągowie

Przy współpracy Lokalnej Organizacji Turystycznej „Ziemia Mrągowska”, Mrągowskiego Centrum Informacji Turystycznej oraz Urzędu Miasta zrealizowane zostało zadanie:

Działania w zakresie krajoznawstwa

Wytyczenie i oznakowanie trasy spacerowej „Poznaj Mrągowo”

Celem zadania było podniesienie atrakcyjności turystycznej miasta poprzez ogólnodostępną informację o miejscach wartych uwagi ze względu na wartość historyczną, przyrodniczą oraz usprawnienie ruchu turystycznego podczas sezonu. Aby zrealizować cel opracowano trasę spacerową „Poznaj Mrągowo”, którą oznakowano reprezentacyjnymi tablicami zawierającymi informacje o najciekawszych miejscach w językach: polskim, niemieckim i angielskim. Realizacja zadania zapewniła mieszkańcom oraz turystom dostępność informacji o obiektach wartych uwagi. Należy zaznaczyć, że jednym ze środków uprawiania turystyki jest właśnie zdobycie wiedzy, informacji o danym miejscu. Poprzez to działanie wypromuje się atrakcje Mrągowa, wzbudzi zainteresowanie, wzrośnie poziom wiedzy lokalnego społeczeństwa na temat historii i atrakcyjności miasta. Realizacja tego przedsięwzięcia była również odpowiedzią na zgłaszane potrzeby turystów dotyczące niewystarczającego oznakowania miasta i braku tras spacerowych.

W ramach zadania wykonano 8 reprezentacyjnych tablic służących do oznakowania atrakcji turystycznych (kulturowych i przyrodniczych) miasta. Tablice zostały zamontowane w następujących miejscach na terenie miasta: 1. Na placu PCK, 2. przy jeziorku Magistrackim, 3. przy Wieży Bismarcka, 4. przy Strażnicy Bośniackiej, 5. na placu Jana Pawła II, 6. przy ul. Wyspiańskiego, 7. przy ul Królewieckiej niedaleko Urzędu Miasta oraz 8. przy kortach tenisowych przy promenadzie. Tablice są estetyczne i dobrze wkomponowane w przestrzeń miasta.

Opracowaniem merytorycznym tablic zajmowali się pracownicy MCIT. Podczas realizacji zadania były przeprowadzane konsultacje w sprawie przebiegu trasy i zawartości merytorycznej tablic z pracownikami Referatu Strategii, Rozwoju, Promocji i Integracji Europejskiej Urzędu Miejskiego oraz Referatu GKM w Mrągowie.

Dodatkowo został wydany dwustronny plan miasta „Poznaj Mrągowo” w bloku w trzech wersjach językowych: polskiej, angielskiej i niemieckiej, który został sfinansowany ze środków Centrum Kultury i Turystyki. Plan miasta dystrybuowany jest w Mrągowskim Centrum Informacji Turystycznej. Część nakładu została przekazana również do muzeum w Mrągowie.

Całkowity koszt zadania wyniósł 8.316,00 zł, z czego miasto dofinansowało przedsięwzięcie w kwocie 5000,00 zł. Projekt został zrealizowany w ramach zadań własnych Gminy Miasta Mrągowo zleconych do realizacji organizacjom pozarządowym.

TRASA SPACEROWA POZNAJ MRĄGOWO

Spacer rozpoczynamy na placu PCK przy Mrągowskiej Syrence. Rzeźbę wykonał Philippe Brodzki pochodzący z Belgii. Rzeźbiarz operuje głównie formą figuralną utrwaloną w brązie i ceramice. Przedmiotem dzieł artysty są ludzie i zwierzęta: kobieta lub mężczyzna siedzący na koniu, byku, żółwiu czy rybie. Postacie Philippe’a charakteryzuje nagość, mocne kształty, powaga, niemal dostojeństwo zastygłych w przestrzeni gestów.

Pierwsze kroki kierujemy na Plac Unii Europejskiej i dochodzimy do jeziorka Magistrackiego. Łowienie ryb w małych jeziorach przysługiwało wyłącznie pracownikom magistratu. Jednakże po roku 1808 prawo to zostało przez radę miejską zniesione. Wprowadzono możliwość czasowego kupowania pozwolenia. Tak więc tylko nazwa jeziorka przypomina o dawnym prawie. Już przed II wojną światową urządzono tu promenadę, która stała się jednym z ulubionych miejsc spacerowych mieszkańców. Obecnie, jak kiedyś, jest to teren rekreacyjny.

A teraz możemy iść pod górkę - wspinamy się ul. Spacerową na wzgórze Jaenike i zatrzymujemy się przy wieży Bismarcka. Wzgórze Jaenike to najwyższy punkt Mrągowa, nazwa przypomina o burmistrzu Hermanie Jaenike, który dbał o estetyczny wygląd miasta, burmistrzem był w latach 1899-1919.

Wieże budowano w Niemczech na cześć kanclerza Niemiec Otto von Bismarcka (1815 – 1898). Był on uważany za bohatera narodowego. Rada miasta podjęła w 1902 r. decyzję o budowie Wieży Bismarcka. Uroczyste otwarcie odbyło się 18 sierpnia 1906 roku. Była to pierwsza Wieża Bismarcka na Mazurach. Jej wysokość wynosi 23 m. W okresie międzywojennym była punktem widokowym, wyposażonym w lunety. Jest to najlepiej zachowana Wieża Bismarcka w województwie warmińsko - mazurskim. Na terenie Polski istnieje obecnie 17 wież Bismarcka.

Przed II wojną światową teren Parku Sikorskiego był popularnym miejscem imprez kulturalnych. W parku znajduje się zabytkowy cmentarz ewangelicki oraz mogiły żołnierskie. Nie byłby on założony w tak atrakcyjnym miejscu, gdyby nie pochowano tam kilkudziesięciu żołnierzy, którzy zginęli w czasie przemarszu różnych armii (głównie Francuzów i Rosjan). Początkowo chowano tu tylko zasłużonych dla miasta obywateli. W czasie I Wojny Światowej cmentarz się rozrósł. Drzewa na wzgórzu zasadzono w okresie międzywojennym.

A teraz ul. Brzozową dochodzimy do centrum Mrągowa. Zatrzymujemy się przy Ratuszu, który, jest centralnym punktem mrągowskiego rynku. Oddany do użytku został w 1824 r. Do 1898 r. mieścił się tu także sąd miejski. W II poł. XIX wieku ściany Ratusza zaczęły pękać. Budynek ocalono zakładając widoczne do dziś klamry. Miedzianą wieżę ratuszową wzniesiono w 1907 r. Wieżyczka zwieńczona jest chorągwią o zarysie łba niedźwiedzia, na której widnieje herb miasta oraz dwie daty: oddania Ratusza do użytku (1824 r.) oraz zbudowania wieżyczki (1907 r.). W Ratuszu mieści się obecnie Urząd Stanu Cywilnego, Oddział Muzeum Warmii i Mazur oraz organizacje społeczne. Codziennie o 12.00 i 18.00 można usłyszeć z wieży ratusza hymn Mrągowa. Przy ratuszu od strony ul. Mały Rynek mieści się budynek dawnego aresztu sądowego. Muzeum jest oddziałem Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Powstało 1 IX 1969 r., jako nieliczna placówka w regionie posiada własne zbiory artystyczno – historyczne, etnograficzne, numizmatyczne. Mieści się w starym Ratuszu. Gromadzi zbiory dotyczące powiatu Mrągowskiego, ale też i z miejscowości z których napłynęła ludność po II wojnie światowej.

Kierujemy wzrok na Strażnicę Bośniacką, jest to szachulcowy budynek, jeden z najstarszych w mieście. W latach 1770 - 1792 mieszkali w nim oficerowie 9. Pułku Bośniaków, stąd obecna nazwa. Wcześniej była to strażnica miejska. Do 1858 roku mieszkańców miasta obowiązywała służba w straży mieszczańskiej. Na czele straży stał kapitan. Codziennie 3 obywateli i kapitan straży miejskiej odbywali patrole dzienne i nocne. W 1859 roku zatrudniono do pilnowania porządku publicznego policjanta. Przy Strażnicy Bośniackiej mieściła się kiedyś kasa miejska oraz karczma. Dokładna data budowy jest nieznana. Być może w tym miejscu w średniowieczu mieścił się browar miejski. Pierwsza wzmianka o restauracji w tym miejscu pochodzi z roku 1848. Była to największa i najstarsza restauracja w mieście. Po I wojnie światowej założono w tym budynku kasę miejską (Stadtsparkasse). Obecnie znajduje się tu siedziba banku.

Rozejrzyjmy się dookoła: Wielki Rynek, obecny plac Kajki, wybrukowano w roku 1856. Do pierwszej poł. XIX wieku przy Rynku mieszkali rzemieślnicy, którzy mieli swoje sklepy i kramy. Plac pełnił funkcję targowiska. Centrum Mrągowa to przede wszystkim zabytkowe kamieniczki, położone przy brukowanych ulicach, które odzwierciedlają klimat dawnego mazurskiego miasteczka. Jednym z najstarszych dobrze zachowanych budynków jest kamienica przy ul. Mały Rynek, w której mieści się apteka „Pod Orłem”, założona w 1819 r. przez aptekarza Graape. Jest to najstarsza apteka w Mrągowie. Od 1854 r. nad apteka znajdowała się katolicka kaplica.

Spod Ratusza przechodzimy na plac Jana Pawła II, proszę sobie wyobrazić, że do 1945 roku stały tu szeregi kamieniczek. W latach 60-tych XX wieku teren przekształcono w zielony skwer. Od 2000 r. stoi tu pomnik Jana Pawła II, zaprojektowany przez olsztynianina Wiesława Kaczmarka, a po obydwu stronach dwa pomniki przyrody: dęby piramidalne. Przy skwerze możemy podziwiać kamienicę z cebulastą wieżyczką, w której przed II Wojną Światową mieszkał rabin i miał tu sklep odzieżowy. Na końcu skweru znajduje się molo z widokiem na jezioro Czos i amfiteatr.

Pójdźmy teraz w prawą stronę na ulicę Roosevelta… Niedaleko znajduje się cerkiew pw. Przemienienia Pańskiego. Pierwotnie budynek był synagogą, którą wzniesiono w latach 1895-1896. Odebrano ją gminie żydowskiej podczas Nocy Kryształowej w 1938 r. Następnie mieściły się w budynku dwie klasy szkoły podstawowej, magazyn materiałów budowlanych. Obecnie służy parafii prawosławnej.

A teraz czas na ewangelicki zabytek sakralny, ponownie musimy przejść przez plac Jana Pawła II, żeby ujrzeć murowany kościół. Obecny kościół zbudowano w miejsce drewnianego XV-wiecznego kościoła. Dzisiejszy kształt architektoniczny został nadany budowli w 1734 r. Wieża jest starsza, być może XVI-wieczna. Kościół ewangelicki w Mrągowie jest typowym przykładem budownictwa sakralnego dawnych Prus Wschodnich. Podstawowym jego wyróżnikiem jest ścisła harmonia z otaczającym krajobrazem. Kościół parokrotnie przebudowywano. W 1885 r. dobudowano absydę. Po 1945 r. kościół niszczał. Jego odbudowa zaczęła się w 1952 r. Pierwsze nabożeństwo po wojnie odprawiano w odbudowanym kościele 8 października 1961 r. Do 1786 r. w pobliżu kościoła był cmentarz. Cmentarz przykościelny znajdował się przy południowym wejściu, w miejscu gdzie obecnie rośnie "Dąb Pokoju" zasadzony w roku 1871 dla uczczenia poległych w wojnie Prusko - Francuskiej. Za kościołem znajduje się okazały Dąb Plebiscytowy, posadzony po 1920 r.

Ulica Królewiecka (dawny trakt handlowy do Królewca) zaprowadzi nas do kolejnego sakralnego zabytku, jakim jest kościół katolicki św. Wojciecha. Do czasu wybudowania kościoła gmina katolicka dzierżawiła miejsce nad apteką „Pod orłem” do odprawiania nabożeństw. Kościół zbudowano w stylu neogotyckim w 1860 r., na ziemi dawnej należącej do bogatej mrągowskiej wdowy, Justyny Timnik, która po śmierci przekazała swoje dobra gminie katolickiej. W latach 1892 - 1896 kościół rozbudowano i wyposażono w wieżę. W 1894 roku zakład witrażowy Heinricha Oidtmanna z Linnich zrealizował oszklenie prezbiterium nowo zbudowanego katolickiego kościoła św. Wojciecha w Mrągowie. Do dziś zachowały się oryginalne witraże. Do Justyny Timnik należał również budynek przy ul. Królewieckiej, w którym mieściła się dawna plebania, dziś jest tu kancelaria i biblioteka parafialna.

Kolejnym punktem spaceru jest okazały budynek Urzędu Miasta. Reprezentacyjną budowlę, gdzie mieści się siedziba władz miasta, gminy i powiatu wzniesiono w stylu neorenesansu w 1912 r.. Po drugiej stronie ulicy znajduje się sąd, to neogotycki budynek z 1898 r., zbudowany z czerwonej cegły, zaprojektował architekt Kakowski. W latach przedwojennych za sądem było więzienie, które spłonęło po wojnie. Do czasu wybudowania sądu, biura i sale sądowe mieściły się w ratuszu.

Herb Mrągowa – przedstawia lewą przednią łapę niedźwiedzia na srebrnym tle. Mrągowo używa tego herbu od XVI w. Z herbem związana jest z legenda pochodzącą z czasów założenia miasta. A było to tak….

Osadnicy przeżywali spore trudności z powodu aktywności leśnych zwierząt - wilków i niedźwiedzi. Szczególnie dokuczliwa dla nich była pewna bardzo przebiegła niedźwiedzica. Potrafiła wykradać miód z barci zawieszonych bardzo wysoko na drzewie, i zawsze uchodziła obławom myśliwych. Nie powiódł się także plan upojenia niedźwiedzicy miodem zmieszanym z dużą ilością alkoholu. Jak się okazało wypili go sami myśliwi i to oni zasnęli, a nie niedźwiedzica. Aby uporać się z problemem niedźwiedzicy, burmistrz zwrócił się do stacjonującej w Mrągowie grupy wojskowych. Za upolowanie niedźwiedzicy obiecał wysoką zapłatę. Zorganizowano wielką obławę. Dostrzeżono zwierzę na bagnach jeziora Czarnego i zaczęto strzelać. Kule trafiły w lewą tylną łapę. Niedźwiedzica zaczęła uciekać w kierunku Kętrzyna, gdzie odnaleźli ją myśliwi, idąc tropem śladów. Dobili ranne zwierzę, a łapę zabrali ze sobą, aby przedstawić ją burmistrzowi jako dowód wywiązania się z zadania. Burmistrz polecił powiesić łapę nad drzwiami urzędu magistrackiego. Na najbliższym posiedzeniu, rajcy miasta Mrągowa postanowili znak łapy uczynić herbem miasta.

Przejdźmy teraz do Parku Lotników, który znajduje się za Urzędem Miasta, spójrzmy na jezioro Czos, które ma powierzchnię 2,79 km2, głębokość 42,6 m linię brzegową długości ok. 15 km. Jest położone na szlaku kajakowym rzeki Dajny oraz należy do Wielkiej Rynny Mrągowskiej, w skład której wchodzą następujące jeziora: Wągiel, Wierzbowskie, Czos, Kot, Juno, Kiersztanowskie, Śpigiel i Dejnowa. Nad Czosem góruje Półwysep Czterech Wiatrów (184 m n.p.m.).

Poszukajmy Jesiony… poczytajmy legendę:
Dawno, dawno temu, kiedy jeszcze starej pruskiej ziemi nie deptała okuta w żelazo stopa Krzyżaka, nad pięknym jeziorem w drewnianej chacie, mieszkało młode małżeństwo. Czos, bo tak na imię miał mężczyzna, zajmował się łowieniem ryb i raków, a jego żona Jesiona, gospodarzyła w domu i zagrodzie. Pewnego dnia, gdy Czos łowił ryby na jeziorze, w sieci wpadł mały jesiotr, potomek króla ryb. Król ryb, bardzo rozzłoszczony, poprosił, aby Perkun (staropruskie bóstwo) sprowadził burzę na jezioro. A gdy to się stało, wielka fala przewróciła łódź rybaka i wszystkie złowione przez niego ryby odzyskały wolność. Rybak Czos utopił się jednak. Długo czekała Jesiona na powrót męża. Domyśliła się wkrótce, co się stało i tak długo płakała, że Perkunowi żal się zrobiło dziewczyny i po kilku dniach zamienił Jesionę w drzewo. Jezioro natomiast nazywane jest Czosem od imienia rybaka. I tak stoi Jesiona do dnia dzisiejszego nad jeziorem, płacze z tęsknoty za swoim mężem i szumi listowiem. Linia brzegowa jeziora z czasem odsunęła się tak bardzo, że obecnie drzewo rośnie w pewnej odległości od jeziora. Gdy spojrzysz na drzewo, od razu poznasz w nim zaklętą Jesionę, gdyż kobiece piersi widoczne są nawet dzisiaj. Jesiona (pomnik przyrody) stoi za Willą Markowski w pobliżu kortów tenisowych przy promenadzie.

Na tym kończymy naszą trasę spacerową, ale proponujemy jeszcze Państwu wizytę w Western City Mrongoville, w ciągu pół godziny mogą Państwo zasmakować Dzikiego Zachodu!