W roku 2013 Centrum Kultury i Turystyki w Mrągowie będzie obchodzić 50-lecie istnienia. Już od pół wieku instytucja ta ma ogrmny wpływ na życie kulturalne miasta!

Zapraszamy Państwa do lektury artykułu opracowanego w grudniu 2009 r. przez p. Tomasza Kręciewski, ówczesnego studenta III roku historii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. 

Artykuł został opracowany na podstawie prasy, a więc źródeł wybiórczych. Jeżeli Czytelnikowi przypomną się fakty tu opisywane lub pominięte, daty, wydarzenia, osoby, jeżeli ktoś ma stare zdjęcia zwiazane z CKiT, prosimy o podzielenie się tymi informacjami!

Czy jest ktoś kto nie bawił się na imprezach organizowanych przez CKiT? Kto nie wypożyczał będąc dzieckiem lektur szkolnych z miejskiej biblioteki? A pamiętasz dyskoteki w CKiT czy bajki dla dzieci w kinie Zodiak?

Przyjemnej lektury!

Tomasz Kręciewski

Powiatowy Dom Kultury w Mrągowie  w świetle prasy regionalnej z lat 1963 – 2008 oraz Archiwum Zakładowego


Nowa władza komunistyczna, która ukształtowała się w Polsce w świecie „postjałtańskim” od samego początku cieszyła się znikomym poparciem społecznym. Kontrastowało to z oficjalną propagandą głoszącą „koniec wyzysku klasy robotniczo – chłopskiej” i „triumf demokracji ludowej” mającej być wyższą formą ustroju społecznego. Za jeden ze sposobów uzyskania aprobaty społecznej wybrano przekonanie jak największej ilości ludzi, że władza troszczy się o ich rozwój kulturalny, oprócz tego chęć kontroli życia kulturalnego oraz w dużym zakresie sposobu spędzania przez obywateli wolnego czasu, była niejako jednym z aksjomatów systemu komunistycznego.

Poza tym wydarzenia lat 50., jak śmierć Stalina czy zakończenie wojny w Korei poskutkowały pewnym odprężeniem pomiędzy blokami państw podzielonych „żelazną kurtyną”, co m.in. w Polsce pozwoliło na większe nakłady konsumpcyjne, w tym także na rozwój kulturalny, kosztem ogromnego wcześniej rozwoju przemysłu zbrojeniowego i ciężkiego.

W tym kontekście należy rozumieć powstawanie, głównie w latach 60., dużych placówek kulturalnych jak wojewódzkie i powiatowe domy kultury, podlegające resortowi kultury. Prawdopodobnie taka też jest geneza powstania Powiatowego Domu Kultury w Mrągowie (dalej: PDK) 22 września 1963 r. Gmach PDK miał rozmiary 47 m x 32 m i kubaturę 14 800 m3. Posiadał salę widowiskową na 506 miejsc, nowoczesną scenę, kabinę kinową, pracownię dla zespołów teatralnych, tanecznych i muzycznych oraz pomieszczenia przeznaczone dla administracji i Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej. W jednej z sal zorganizowano Pedagogiczną Bibliotekę Powiatową, a rok później (27 września 1964 r.) w przyziemiach otwarto Klub Prasy i Książki „Ruch”.

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zebranych i uporządkowanych informacji na temat wyżej wymienionej placówki w oparciu o gazety, w większości regionalne, ale również ogólnopolskie, uzupełnione o zasób znajdującego się tam Archiwum Zakładowego, a także ocena tego, jak była przedstawiana jej działalność w prasie w różnych okresach. Z pewnością nie spełnia on roli pełnej monografii tej instytucji, na której powstanie, zdaniem autora, jest jeszcze zbyt wcześnie. Działalność poszczególnych stowarzyszeń i klubów działających przy Domu Kultury, jak chociażby Amatorskiego Klubu „Filmia” czy Oddziału Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego w Mrągowie, będącego autonomicznym stowarzyszeniem związanym jednak z PDK, zasługuje z pewnością na oddzielne opracowania, które mogłyby być w przyszłości podstawą takiej pracy. Przystępując do niej należałoby również zebrać relacje licznych żyjących jeszcze dawnych pracowników ośrodka, nie wspominając już o szerszej kwerendzie archiwalnej, także w Archiwum Państwowym w Olsztynie. Niemniej autor ma nadzieję, że artykuł naświetli wiele ciekawych, nieznanych dotąd szerzej aspektów historii obecnego Centrum Kultury i Turystyki w Mrągowie.

Warto zaznaczyć, że napisanie artykułu było możliwe w dużej części dzięki wieloletniej pracy bibliotekarzy mrągowskich, którzy w latach 50. zaczęli gromadzić wycinki prasowe dotyczące Mrągowa i okolic. Tą niezwykle pożyteczną pasję, jak określił to na łamach „Dziennika Pojezierza” Tadeusz Matulewicz, rozpoczął Wacław Gołowicz , znany bibliotekarz mazurski, późniejszy patron Miejskiej Biblioteki Publicznej w Mrągowie. Od 1964 r. zaczął gromadzić je systematycznie w oprawionych kronikach, posiadających indeks tematyczny, osobowy i miejscowości. W 1974 r. zadanie to przejęła młodsza bibliotekarka, Elżbieta Dołgosz. Ta pożyteczna działalność, umożliwiająca bardziej gruntowne badanie historii powiatu mrągowskiego, jest kontynuowana po dziś dzień, obecnie zajmują się nią bibliotekarki Pani Barbara Szymańska, kierownik Biblioteki Miejskiej oraz Pani Agnieszka Piątkowska.

Zapraszamy do lektury całego artykułu. Pobierz plik word...