Powiat Ełcki  położony jest w północno–wschodniej części Polski, we wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego.

Powiat tworzą miasto Ełk oraz gminy wiejskie: Ełk, Kalinowo, Prostki i Stare Juchy. W związku z prowadzonymi w mieście od 1991 roku działaniami na rzecz ochrony środowiska, stolica powiatu nazywana jest także Miastem Ekologicznym.

Czyste powietrze, duża ilość jezior, zabytki oraz atrakcyjny program imprez są magnesem przyciągającym corocznie na Ziemię Ełcką wielu turystów. Charakterystycznym elementem krajobrazu są jeziora. Spośród 88, aż 86 objętych jest strefą ciszy. Większość połączona jest rzekami i strumieniami, co stwarza doskonałe warunki do uprawiania turystyki kajakowej. Spośród szlaków wodnych można wyróżnić między innymi: szlak Łaźna Struga, szlak Czerwony Dwór, szlak im. Michała Kajki, szlak mazursko-augustowski oraz szlak Pisanica.

Najwyższym wzniesieniem jest Płowiecka Góra (205 m n.p.m.) leżąca w okolicy miejscowości Stare Krzywe. Zróżnicowane warunki przyrodnicze Ziemi Ełckiej dają wspaniałe możliwości do aktywnego wypoczynku na szlakach turystycznych: pieszych, rowerowych, kajakowych i konnych.

Przyroda powiatu jest bardzo bogata. Znajduje się tu rezerwat faunistyczny „Ostoja Bobrów Bartosze” w Bartoszach, który otoczony jest z trzech stron jeziorami. Rezerwat jest miejscem występowania bobrów.

Jedną z atrakcji regionu jest  Ełcka Kolej Wąskotorowa  uznana za cenny zabytek techniki. Linia jednotorowa została wybudowana w latach 1910-1917. Szerokość torów wnosi 750 mm, długość całkowita to 48 km. Trasa przebiega od stacji Ełk Wąskotorowa do stacji Turowo. Istnieje odgałęzienie w Laskach Małych długości 10 km, do stacji Zawady Tworki nad jeziorem Rajgrodzkim. Podróż przebiega w sąsiedztwie czystych jezior: Selmęt Wielki, Nieciecz, Skomętno. Podróż kolejką odbywa się pociągiem w stylu retro z zabytkowymi wagonami. W miejscowościach Kalinowo i Borzymy zachowały się niewielkie wiejskie kościółki, a na południowym brzegu jez. Skomętno znajduje się grodzisko pruskie, zwane Górą Skomanda od imienia księcia Jaćwingów. Dodatkową atrakcją jest zwiedzanie zabytkowej parowozowni i dawnego taboru kolejowego. Ełcka Kolej Wąskotorowa posiada swoje muzeum, w którym można zobaczyć zabytkową halę lokomotywowni oraz zabytkowy tabor.

Mimo licznych wojen i kataklizmów słynna ciuchcia mazurska nadal kursuje po ziemi ełckiej. Po dziś dzień jest niezastąpionym środkiem komunikacji w tym regionie. Prowadzi przewozy osobowe stałego kursowania, turystyczne na zamówienie i towarowe. W 1992 roku Kolej Ełcka została wpisana do rejestru zabytków dawnego województwa Suwalskiego.

Równie interesujące jak przyroda są miasta i zachowane po dziś dzień zabytki świadczące o świetności rejonu. Jeden z nich znajduje się w Bartoszach.

Bartosze  to wieś w gminie Ełk, w której znajduje się cmentarz wojenny żołnierzy niemieckich z I i II wojny światowej. Żołnierze Ci zginęli na terenie obecnego województwa warmińsko-mazurskiego i podlaskiego. W wyniku wielu prac ekshumacyjnych do Bartoszy przeniesiono już szczątki ponad 7 tys. poległych. Na starannie zaprojektowanym i urządzonym cmentarzu wydzielono numerowane pola (bloki), w których ustawiono solidne granitowe stele. Wyryto na nich nazwiska, imiona oraz daty urodzin i śmierci pochowanych żołnierzy, bez podania stopni wojskowych. Obok pawilonu z tablicami informacyjnymi stoi blok granitu z precyzyjnie rytym planem cmentarza. Jest to jednocześnie schowek na pamiątkową księgę. Na cmentarzu nie znajdziemy żadnego historyczno-militarnego akcentu. Jego twórcom i opiekunom przyświeca wyłącznie jeden cel - zapewnienie poległym godnego miejsca ostatniego spoczynku. Niedaleko wsi, po zachodniej stronie Jeziora Ełckiego w pobliskim lesie, znajduje się rezerwat faunistyczny o nazwie „Ostoja bobrów Bartosze”.

Ełk  położony jest na Pojezierzu Ełckim, będącym częścią Pojezierza Mazurskiego. Leży nad Jeziorem Ełckim, Jeziorem Sunowo i rzeką Ełk. Miasto uzyskało prawa miejskie w 1445 roku. Liczy ponad 58 tysięcy mieszkańców. Ełk jest głównym ośrodkiem edukacyjnym, gospodarczym i turystycznym regionu. Znajduje się tu siedziba Wyższego Seminarium Duchownego oraz od 1992 roku Diecezja Ełckiego Kościoła Katolickiego.

 Zabytki Ełku:
- Kościół pw. Najświętszego Serca Jezusowego z lat 1847-50, który posiada charakterystyczną wieżę wzorowaną na budowlach krzyżackich. Po pożarze w 1915 roku został odbudowany w latach 1920-1925.
- Katedra pw. Św. Wojciecha Biskupa i Męczennika z XIX wieku, z zachowanymi cennymi rzeźbami późnogotyckimi i barokowymi
- Ełcka Kolej Wąskotorowa z zespołem parowozowni normalnotorowej oraz pompownią
- Muzeum Zabytków Kolejnictwa
- Wieża Ciśnień z 1895 roku z Muzeum „Kropli Wody”. Dziś w odrestaurowanym budynku mieści się m.in. muzeum wody i siedziba Ełckiej Mniejszości Niemieckiej.
- Cerkiew prawosławna pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła z 1958 roku
- Kościół Chrześcijan Babtystów z 1908 roku
- kamienice z XIX i XX wieku, w tym na szczególne zainteresowanie zasługują secesyjne zabytkowe kamienice przy ulicy Wojska Polskiego oraz Armii Krajowej
- Pozostałości XIV – wiecznego zamku krzyżackiego na półwyspie jeziora Ełckiego. Zamek, pierwotnie drewniany, został wybudowany przez Ulricha von Jungingena w latach 1398-1406. W XIX wieku zamek krzyżacki przebudowano na więzienie dla kobiet.

Zabytki w gminie Ełk:
- Kościół w Stradunach z XVI wieku
- Kościół w Bajtkowie z zespołem folwarcznym z 1895 roku
- Młyn wodny w Nowej Wsi Ełckiej z 1925 roku
 
Zabytki w gminie Stare Juchy:
- kościół w Grabniku z 1565 roku
- Kościół parafialny we wsi Stare Juchy z XVI wieku, z ołtarzem skrzydłowym z 1591 roku, ośmioboczną amboną z 1574 roku, organy barokowe z 1772 roku, dzwony z 1664 roku.
- Chata Mazurska w Starych Juchach z XIX wieku z trzysłupowymi podcieniami.
- Legendarny głaz narzutowy w Starych Juchach, który jest pomnikiem przyrody. Legenda głosi, że głaz był za czasów plemienia Jaćwingów miejscem kultu i służył pogańskim plemionom za ołtarz ofiarny. Na nim kapłani składali krwawe ofiary swoim bóstwom. Nazwa pochodzi podobno właśnie od ściekającej krwi-juchy.
- Budynek dawnej szkoły polskiej w Starych Juchach z XVIII wieku,
- Zespół dworski z II połowy XIX wieku w Starych Juchach, (dwór, domek ogrodnika, obora, spichlerz, gorzelnia, młyn).

Nieopodal wsi Stare Juchy, 700 m w kierunku wsi Zelki, znajduje się punkt widokowy na Dużej Górze. Warto też wybrać się na przeciwległy brzeg jez. Jędzelewo, na Piaskową Górę, skąd rozpościera się wspaniała panorama, z widocznością do kilkunastu kilometrów.

Zabytki w gminie Kalinowo:
- Zespół dworski – Park w Golubiach
- Kościół w Kalinowie z I połowy XX wieku
- Kościół w Prawdziskach z 1921 roku
- Kościół w Pisanicy z 1894 roku
- Zagroda Mazurska w Krzyżewie z 1840 roku
- Drewniana chałupa Mazurska w Dorszach z II połowy XIX wieku

Zabytki w gminie Prostki:
- Kościół w Ostrymkole z 1667 roku. Jest to najstarszy drewniany kościół w województwie.
- zabytkowy Słup Graniczny w Boguszach z 1545 roku, dawna granica Korony, Litwy i Prus Książęcych. Słup ustawiono nad brzegiem rzeki Ełk, kończąc tym samym wieloletnie kłótnie o przebieg granicy.
- bardzo zniszczony zespół parkowy w Kosinowie z XIX wieku
- Zabytkowe organy w kościele pw. Św. Szczepana w Rożyńsku Wielkim