Informacje ogólne
Położenie
Informacje szczegółowe
- Ratusz
- Zabytkowe kamieniczki
- Molo i skwer Jana Pawła II
- Kościół prawosławny (dawna bożnica żydowska)
- Kościół ewangelicki
- Kościół katolicki pw. Św. Wojciecha
- Budynek Urzędu Miejskiego
- Pomnik Patrona Mrągowa Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza
- Budynek sądu
- Ulica Wileńska i Stara Gazownia
- Mrongoville
- Rzeka Dajna
- Źródełko Miłości
- Amfiteatr
- Półwysep Na Ostrowiu
- Dawne Wzgórze Jaenike z Wieżą Bismarcka
- Cmentarze
- Park Słowackiego
- Góra Czterech Wiatrów
- Jezioro Czos
- Jezioro Magistrackie
- Wyrzeźbione miasto - mrągowskie rzeźby
- Pomnik Rocha na Placu Piłsudskiego
- Ekomarina nad j. Czos
- Zabytkowy zespół koszar wojskowych
- Najciekawsze punkty widokowe Mrągowa
Historia
Kontakt
Atrakcje w pobliżu
Noclegi w pobliżu
ARTYKUŁ WARTO ZOBACZYĆ W MRĄGOWIE
Mrągowa nie sposób jest pominąć zwiedzając Mazury. To miasto, które nie proponuje wszystkiego wszystkim, lecz wiele dla wielu. W Mrągowie i pośpiewasz na jednym z licznych koncertów i festiwali, i dobrze pojesz dzięki kulinarnym imprezom, i porządnie odpoczniesz. Miasto oferuje Tobie gwar i dobrą muzykę podczas Pikniku Country, Festiwalu Kultury Kresowej, Wieczoru Cygańskiego oraz licznych koncertów z serii „na deptaku”. Smakołyków popróbujesz na Festiwalu Golonki i Festiwalu Mięs Czerwonych. Jeśli najdzie Cię ochota na zabawę do rozpuku, Mrągowo zaprasza na Mazurską Noc Kabaretową – najlepsi polscy kabareciarze rozbawią Cię do łez. A od szalonego tempa zabawy odpoczniesz nad czystymi wodami jeziora Czos, w zadbanych mrągowskich parkach bądź skwerach usianych rabatami i zapewniających orzeźwienie dzięki fontannom. To wszystko tylko u nas, tylko w Mrągowie…
Jeśli ktoś trafi tu z daleka,
(a będzie to czas wielkiego kłębowiska
zieleni i błyszczenia wody)
poniesie w oczach miasto-bukiet
Mrągowo położone jest pośród zieleni lasów i błękitu wód jezior Pojezierza Mrągowskiego. Piękne kamieniczki, parki posiadające swoją historię, aleje i kwieciste łąki okalające miasto, odbijają się w taflach kilku jezior, z których jeziora Juno, Czos oraz Czarne pojawiają się najczęściej we wspomnieniach turystów. Krajobraz miasta oraz okolicy wzbogacają wzgórza morenowe (Wzgórze Jaenicke, Góra Czterech Wiatrów, wzniesienia nad jeziorem Czarnym i w Polskiej Wsi) oraz bajkowe wąwozy (okolice jeziora Czarnego, Piecuda, Średniego, Głębokiego).
Ratusz
Ratusz jest centralnym punktem mrągowskiego rynku. Zbudowany został w 1824 r. i był oznaką rozwoju miasta. Wyremontowany w latach 90. jest dziś wizytówką miasta, mieści się tu Oddział Muzeum Warmii i Mazur oraz referaty Urzędu Miejskiego. Obok budynku znajduje się Strażnica Bośniacka, gdzie w 1790 r. stacjonował 9. Pułk Bośniaków. Za Strażnicą budynek banku PKO S.A. – już w 1920 r. był tu pierwszy miejski bank.
Więcej o Strażnicy Bośniackiej...
Zabytkowe kamienice
Centrum Mrągowa to przede wszystkim zabytkowe kamieniczki, położone przy brukowanych ulicach, które odzwierciedlają klimat dawnego mazurskiego miasteczka. Jednym z najstarszych dobrze zachowanych budynków jest kamienica na ul. Mały Rynek, w której mieści się apteka „Pod Orłem”, założona w 1819 r. przez aptekarza Graape. Na ulicy Roosevelta, wzdłuż szeregu kamienic są pozostałości po starym spichlerzu, obecnie jest tu siłownia.
Molo i skwer Jana Pawła II
Mieści się naprzeciwko Ratusza, przed laty stał tu szereg kamieniczek. Od 1999 r. stoi tu pomnik Jana Pawła II, zaprojektowany przez olsztynianina Wiesława Kaczmarka, a po obydwu stronach dwa pomniki przyrody: dęby piramidalne. Po lewej stronie możemy podziwiać wieżyczkę, w której mieszkał rabin. Na końcu skweru znajduje się molo z widokiem na jezioro Czos.
Kościół prawosławny (dawna bożnica żydowska)
Mrągowska cerkiew przy ul. Roosevelta to dawny budynek synagogi, zabranej przez hitlerowców gminie po Nocy Kryształowej. Początkowo duchowieństwo prawosławne dzierżawiło budynek. W 2000 r. zadbano o piękny wystrój cerkwi. Po zakończeniu prac odbyło się w świątyni nabożeństwo ekumeniczne, w którym uczestniczyli nie tylko miejscowi, ale również przedstawiciele różnych wyznań. Budynek został przekazany na cerkiew, która w 2000 r. została odnowiona. Można ją zwiedzać po uprzednim uzgodnieniu z proboszczem parafii prawosławnej.
Obiekt wybudowany w XVIII wieku, był kilkakrotnie przebudowywany. Wewnątrz znajduje się kruchta północna – salowa i absyda z 1753 r. Za ołtarzem znajduje się płyta nagrobkowa, pamiętająca czasy sprzed 1786 r.
Kościół katolicki pw. św. Wojciecha
Zbudowany w stylu neogotyckim w 1860 r., na ziemi dawnej należącej do bogatej mrągowskiej wdowy, Justyny Timnik, która po śmierci przekazała swoje dobra gminie katolickiej. Do niej również należał budynek przy ul. Królewieckiej, w którym mieściła się dawna plebania, dziś jest tu kancelaria parafialna i biblioteka.
W budynku przy ul. Królewieckiej 60A, ma swoją siedzibę Urząd Miasta, Urząd Gminy oraz Starostwo Powiatowe. Tę reprezentacyjną budowlę w stylu neorenesansu holenderskiego wzniesiono w 1912 r. Przed nią stoi pomnik patrona miasta, Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza. Gdy spojrzymy na stację Orlen i budynek dawnej kolejki wąskotorowej – to właśnie tam był cmentarz żołnierzy radzieckich z 1945 r. Ekshumowane szczątki znajdują się na zbiorowym cmentarzu w Giżycku.
Pomnik Patrona Mrągowa Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza
Krzysztof Celestyn Mrongowiusz (1764-1855) był znanym na Warmii i Mazurach kaznodzieją, krzewicielem języka polskiego i nauczycielem. W 1946 r. niemiecki Sensburg, przez Mazurów nazywany Ządźborkiem, otrzymał oficjalną nazwę Mrągowo – od tej chwili Mrongowiusz jest patronem miasta. Przed budynkiem Urzędu Miejskiego stoi pomnik Patrona.
Budynek sądu
Neogotycki budynek z 1898 r., zbudowany z czerwonej cegły, zaprojektował architekt Kakowski. W latach przedwojennych za sądem było więzienie, które spłonęło po wojnie. Do czasu wybudowania sądu, biura i sale sądowe mieściły się w ratuszu.
Ulica Wileńska i Stara Gazownia
To kompleks domków jednorodzinnych. Nazwa ulicy nie jest obojętna – wymyślili ją tęskniący za pozostawioną Ojczyzną repatrianci, którzy masowo przybyli na mazurskie ziemie. Obok kolejna kresowa ulica - Nowogródzka – cicha i zawsze ukwiecona. Można nią dojść do budynku dawnej gazowni.
Mrongoville
Mrongoville to miasteczko w stylu country, wzorowane na miastach Dzikiego Zachodu. Jest, obok Festiwalu Muzyki Country magnesem, przyciągającym miłośników muzyki country. Więcej informacji na www.mrongoville.pl
Rzeka Dajna
Drugi po Krutyni szlak kajakowy. Rzeka Dajna łączy leżące w okolicach Mrągowa jeziora i jest dopływem rzeki Guber. Płynąc pod prąd rzeką Dajną można dotrzeć do jeziora Czarnego i dalej do jeziora Juno. Cały szlak ma 32 km i kończy się w Świętej Lipce.
Źródełko Miłości
Idąc brzegiem Jeziora Czos, za amfiteatrem można dojść do miejsca romantycznych spotkań, tak zwanego Źródełka Miłości. W Mrągowie znana jest legenda, że jeśli zakochani napiją się wody ze źródełka, ich miłość będzie trwać po grób. Współcześni zakochani również odwiedzają to miejsce – piękne zwłaszcza wczesną wiosną, kiedy zakwitają białe i żółte zawilce.
Jak to było ze Źródełkiem Miłości...?
W latach 80. nad jeziorem Czos powstał amfiteatr, w którym co roku odbywają się festiwale i koncerty. Prowadzi do niego tak zwany „Festiwalowy Deptak”, czyli ulica Jaszczurcza Góra. Na czas trwania Festiwalu Muzyki Country miejsce to zamienia się w mrągowskie „Krupówki”.
Półwysep Na Ostrowiu
Półwysep ten, zanim powstało Mrągowo, był oddzielną wyspą. Już na starych fotografiach widoczne jest połączenie tego miejsca z ulicą Wyspiańskiego. Dziś są tu wille i niewielkie domki. Z brzegu półwyspu można podziwiać widok na jezioro, obserwować wodne ptactwo i roślinność.
Dawne Wzgórze Jaenike z Wieżą Bismarcka
W parku im. Sikorskiego koło ul. Brzozowej, na tak zwanym Wzgórzu Jaenike stoi Wieża Bismarcka. Wieże Bismarcka budowano w Niemczech na cześć kanclerza Niemiec Otto von Bismarcka (1815 – 1898). Był on uważany za bohatera narodowego. Rada miasta Sensburga (Mrągowo) podjęła w 1902 r. decyzję o budowie Wieży Bismarcka. Uroczyste otwarcie odbyło się 18 sierpnia 1906 roku. Była to pierwsza Wieża Bismarcka na Mazurach. Wysokość wieży wynosi 23 m. W okresie międzywojennym była punktem widokowym, wyposażonym w lunety. Jest to najlepiej zachowana Wieża Bismarcka w województwie warmińsko - mazurskim. Na terenie Polski istnieje obecnie 17 wież Bismarcka. Wieża od końca 2019 r. jest udostępniona turystom. Wzgórze Jaenike było do pierwszej wojny światowej miejscem spotkań i spacerów – można tu spotkać pozostałości po fontannie i pomnikach.
Medalion Bismarcka
Jednym z bardzo ważnych elementów wieży, który jednak zaginął po 1945 roku był medalion Bismarcka. "Okrągła płaskorzeźba z brązu o średnicy ok. 75 cm umieszczona ponad wejściem do wieży, na wysokości około 3,5 m ponad poziomem gruntu. Medalion ukazuje popiersie księcia z lewej strony, w mundurze i hełmie, bardzo plastycznie z uwypuklonym obramowaniem. Z lewej i prawej strony głowy napis: KSIĄŻĘ BISMARCK – BUDOWNICZY RZESZY NIEMIECKIEJ. Dzieło znanego mistrza medalierstwa Dürricha." tłumaczone z j. niemieckiego z książki Ulricha Jakubzika "Sensburg. Stadt in Masuren", Leer 1988, str. 173.
Cmentarze
O tym, ze na terenie Mrągowa mieszkali różni ludzie, świadczą także cmentarze. Są one świadectwem historii tych ziem. Jest to też pamiątka po dawnej sztuce i kunszcie rzemieślników tworzących napisy, płyty nagrobne, żeliwne krzyże, zdobienia i ogrodzenia.
Trzy mrągowskie cmentarze zostały wpisane do Rejestru Zabytków Nieruchomych:
- ewangelicki wpisany do Rejestru w dniu 05.03.1986,
- komunalny wpisany do Rejestru w tym samym dniu,
- niewielki ewangelicki cmentarzyk rodzinny przy drodze nad j. Czarne w kierunku ujścia rzeki Dajny do j. Czarnego, wpisany do Rejestru w dniu 10.03.1986
W Mrągowie kilka cmentarzy różnych wyznań znajduje się wzdłuż ul. Brzozowej. Powstały one na ziemi, przekazanej kościołowi przez bogatą wdowę, Justynę Timnik w XIX wieku.
Poniżej wzgórza, przy skrzyżowaniu ulic Brzozowej, Mickiewicza z Mrongowiusza, był cmentarz żydowski (kirkut). W 1936 r. został zniszczony przez Niemców, w 1947 r. teren zniwelowano. W 2018 r. na niewielkim pagórku przy ogrodzeniu cmentarza komunalnego od strony świateł odsłonięto tablicę upamiętniającą kirkut.
Na niewielkiej skarpie naprzeciwko, mieści się mały cmentarz prawosławny.
Wyżej po prawej stronie drogi znajduje się cmentarz komunalny, obecnie nieużytkowany. Naprzeciwko wejścia stoi pomnik przyrody – ponad dwustuletnia, rozłożysta lipa.
Idąc dalej pod górę ulicą Brzozową po lewej stronie rozciąga się na wzgórzu teren zabytkowego cmentarza ewangelickiego, który istniał w latach 1853-1998. Nekropolia znajduje się u stóp Wieży Bismarka między ulicą Brzozową a Spacerową.
W Parku Sikorskiego ponizej Wieży Bismarcka znajduje się również cmentarz wojenny z czasów I wojny światowej.
Przeczytaj artykuł "Zabytkowe mrągowskie cmentarze"
Park Słowackiego
W 1905 r. Miasto Mrągowo (Sensburg) wykupiło od Edwarda Klugkista teren leśny (obecnie Park Słowackiego). W lesie nad jeziorem Juno wybudowano scenę oraz obiekty rekreacyjne. Park oświetlono setkami kolorowych lampionów, wytyczono ścieżki spacerowe, place zabaw. Nie wiemy dokładnie, w którym roku w parku powstał dom zdrojowy Waldheim, prawdopodobnie ok. 1912 r., ponieważ zachowało się archiwalne zdjęcie budynku, na którym widnieje tabliczka z tą datą. W parku odbywały się imprezy sportowe, kulturalno-rozrywkowe.
W 2020 r. Park Słowackiego zmodernizowano. Wybudowano parking leśny, wykonano ścieżki pieszo-rowerowe i ustawiono tablice edukacyjne, stojaki dla rowerów, wiaty drewniane z ławami itp.
Góra Czterech Wiatrów
Leży na Półwyspie Czterech Wiatrów, która jest miejscem widokowym. Wysokość góry to 190 metrów. Funkcjonują tu 3 wyciągi narciarskie, pięć tras zjazdowych, snow park, trasa igielitowa oraz tor saneczkowy i snowbordowy. Kiedyś na Górze Czterech Wiatrów znajdował się potężny wiatrak, dziś możemy oglądać resztki fundamentów. Więcej informacji...
Poznaj Historię Półwyspu Czterech Wiatrów
Jezioro Czos liczy powierzchnię 281,3 ha, głębokość maksymalna wynosi 42,6 m, średnia głębokość 11,1 m. Długość linii brzegowej – ok. 15 km. Jezioro położone jest na obrzeżach Mrągowa i należy do Wielkiej Rynny Mrągowskiej razem z jeziorami: Wągiel, Wierzbowskie, Kot, Juno, Kiersztanowskie, Śpigiel oraz Dejnowa. Akwen leży również na szlaku kajakowym rzeki Dajny. Zbiornik o urozmaiconej i rozwiniętej linii brzegowej, z niewielką wysepką w południowo – wschodniej części jeziora zwaną Wysepką Miłości. Rzeźba dna jest mulista, ale urozmaicona – tworzy liczne głęboczki. Brzegi są przeważnie wysokie, strome lub łagodnie wyniesione, natomiast płaskie na krańcach południowych i północnych. Teren wokół jeziora stanowi zabudowa miejska Mrągowa oraz pola, łąki i lasy. Na południowym krańcu akwenu położona jest wieś Nikutowo. Jezioro słabo zarośnięte. Większą część linii brzegowej porastają oczerety, czyli kłączowe byliny porastające brzegi jezior. Występują również długie odcinki bez roślinności. Z innych gatunków warto wyróżnić trzcinę, sitowie, moczarkę i rdestnicę przeszytą. Te ostatnie porastają wokół linię brzegową, ale bardziej występują w zatokach. Amatorzy wędkowania mogą tutaj złowić: leszcza, okonia, węgorza, szczupaka. Wokół jeziora biegną drogi o twardej nawierzchni i gruntowe.
Łowienie ryb w małych jeziorach przysługiwało kiedyś wyłącznie członkom magistratu miejskiego. W roku 1808 rada miejska zniosła to prawo. Wprowadzono możliwość kupowania czasowego pozwolenia. Dziś o dawnym przywileju magistratu miejskiego przypomina tylko nazwa jeziorka w Centrum Miasta. Już przed II wojną światową urządzono tu promenadę, która stała się jednym z ulubionych miejsc spacerowych mieszkańców. Obecnie, jak kiedyś, jest to teren rekreacyjny. Na wysepce można zauważyć domek dla łabędzi Małgosia.
Wyrzeźbione miasto - mrągowskie rzeźby
Wielu turystów kojarzy Mrągowo przede wszystkim z licznymi imprezami takimi jak: Piknik Country, Festiwal Kultury Kresowej czy Mazurska Noc Kabaretowa. Niewielu jednak wie, że jest to również miasto sztuki. W związku z tym władze miejskie zainicjowały projekt unijny, jakim jest „Mrągowo – wyrzeźbione miasto”. Powstałe rzeźby są efektem pracy artystów z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, którzy odbyli sympozja rzeźby – cztery żywioły - ptaki oraz wiatr. Rzeźby ptaków nawiązują do mazurskiej przyrody i można je obejrzeć w parku przy Jeziorku Magistrackim oraz przy fontannie z syrenka na Placu Polskiego Czerwonego Krzyża w Mrągowie.
Pomnik Rocha na Placu Piłsudskiego
Mieszkańcy Mrągowa mijają ten pomnik każdego dnia. Roch stoi na placu już ponad 40 lat. W Mrągowie tuż obok Centrum Kultury i Turystyki wznosi się pomnik, dzieło olsztyńskiego rzeźbiarza Jana Nowickiego. Tak plac, jak i pomnik powstały w 1969 roku w czynie społecznym – wielkim przedsięwzięciu dla uczczenia srebrnego jubileuszu władzy ludowej w naszym kraju. Ogrom tych społecznych prac jest na miarę wielkiej rocznicy istnienia PRL. W rezultacie powstał piękny plac 25 –lecia PRL posiadający 4.200 m² powierzchni, nowe drogi w jego otoczeniu oraz Pomnik Zwycięstwa. Na odsłonięciu pomnika w dniu 22 lipca obecnie byli przedstawiciele władz województwa olsztyńskiego, obwodu kaliningradzkiego w towarzystwie gospodarzy powiatu i miasta Mrągowa.
W zamierzeniach twórcy monumentalny, granitowy pomnik przedstawia symbolicznego polskiego woja. Pomnik Zwycięstwa, bo tak został nazwany, symbolizuje dawną i teraźniejszą obecność Warmii i Mazur w granicach Polski, upamiętnia wyzwolenie naszego województwa przez Armię Radziecką oraz upamiętnia srebrny jubileusz władzy ludowej w naszym kraju.
U stóp pomnika widnieje tablica z napisem: „Myśmy tu nie przyszli, myśmy tu wrócili” – słowa wypowiedziane przez Stanisława Domborowski, kierującego wtedy mrągowską kulturą.
Dlaczego postać rycerza popularnie zwana jest Rochem? Pierwotnie pomnik nazwano Pomnikiem Zwycięstwa. Niedługo po odsłonięciu pielgrzymka udająca się do Św. Lipki przez Mrągowo wzięła rycerza za św. Rocha i padłszy przed nim na kolana pielgrzymi poczęli modlić się o deszcz.
Jeszcze przed odsłonięciem pomnika powstały kontrowersje wokół niego. Nie spodobał on się członkom Komitetu budowy i Kolegium Rzeczoznawców Pracowni Sztuk Plastycznych z Olsztyna. Artysta jednak nie zgodził się z zarzutami i pomnika nie skończył. Do dnia dzisiejszego Kolegium PSP oficjalnie rzeźby nie przyjęło, miasto również tego nie uczyniło, ale pomnik odsłonięto w planowanym pierwotnie terminie, gdyż rzekomo nie można było terminu tego przesunąć (22 lipca).
Przeczytaj archiwalne artykuły...
Mrągowo jest miastem przez które przepływa rzeka Dajna, tworząca szlak wodny Wierzbowo – Mrągowo – Święta Lipka. Dajna łączy jezioro Wierzbowskie, Czos, przy którym znajduje się ekomarina, oraz jezioro Czarne. Jest to bardzo malowniczy odcinek.
Ekomarina przy ul. Jaszczurcza Góra wpłynęła na rozwój szlaku kajakowego, który do tej pory stanowił niszową ofertę turystyczną. Marina to przede wszystkim oferta turystyczna dla żeglarzy i kajakarzy. Przystań żeglarska wyposażona jest w bogatą infrastrukturę wodną, na które składa się utwardzone nabrzeże, pływający pomost z trapami i odnogami cumowniczymi oraz slip z wyciągarką. Zimą odbywają się tu imprezy dla żeglarzy lodowych oraz miłośników zimnych kąpieli - Morsów.
Mrągowska ekomarina to także wspaniała propozycja dla rodzin z dziećmi. Na terenie zbudowano plac zabaw dla dzieci z bujakami na sprężynach, huśtawkami, przyrządami do zabaw z wodą, zestawy wspinaczkowe, zjazd linowy oraz park linowy ze skałkami, zjeżdżalnie Całość znajduje się przy linii brzegowej jeziora, co zapewnia niezapomniane widoki. Ekomarina to także boiska sportowe: do siatkówki oraz koszykówki.
Zabytkowy zespół koszar wojskowych
Koszary wojskowe w Mrągowie to ciekawy zespół zabytkowych neogotyckich budynków, które znajdują się w centrum miasta. Jak doszło do ich zbudowania? Dlaczego koszary w pobliskim Biskupcu są do mrągowskich tak bardzo podobne? Zapraszamy na stronę poświęconą mrągowskim koszarom...
Najciekawsze punkty widokowe Mrągowa
- Anielskie miejsce nad j. Czarnym przy ujściu rzeki Dajny do jeziora
- Słowiczy Wąwóz z Diabelskim Kamieniem nad j. Czarnym
- Góra Czterech Wiatrów
- Molo nad j. Czos przy Promenadzie przy placu Jana Pawła II
- Widok na j. Czos przy Źródełku Miłości
- Amfiteatr festiwalowy nad j. Czos z widokiem na jezioro
- Park Lotników Polskich nad j. Czos przy Urzędzie Miasta
- J. Magistrackie miedzy fontannami od strony ul. Warszawskiej
- Park Sikorskiego przy Wieży Bismarcka z widokiem na miasto
- Plac PCK z fontanną Mrągowskiej Syrenki z widokiem na plac Unii Europejskiej
⇒ Historia
W roku 1348 w miejscu, gdzie obecnie leży Mrągowo, Krzyżacy założyli strażnicę zabezpieczająca siedzibę Zakonu Krzyżackiego, znajdującą się w odległym o 5 km Szestnie.
Nie zachował się dokument lokacyjny miasta, co nie pozwala określić dokładnej daty założenia. Na jednej z pieczęci miasta figuruje rok 1348. Obecnie uznaje się jednak, że jest to raczej data zbudowania wieży strażniczej mającej ostrzegać pobliskie Szestno. Dopiero z czasem w okolicy strażnicy powstała osada.
Wiadomo zaś, że w latach 1404-1407 komtur bałgijski Jan von Sayn, lokował miasto na prawie chełmińskim, a wielki mistrz krzyżacki Konrad von Jungingen nadał tej miejscowości prawa miejskie.
Poczytaj więcej...
⇒ Kontakt
Referat Promocji i Rozwoju
Urząd Miejski w Mrągowie
tel. 721 620 555